Έφεσος

Καιρός λοιπόν να επανέλθουμε στις καλοκαιρινές διακοπές και τα παράλια.

Από τη Σμύρνη πάμε (με τραίνο) στο Selçuk και από εκεί με dolmuş στον αρχαιολογικό χώρο. Η ζέστη πολλή, ο κόσμος περισσότερος και  οι Έλληνες τουρίστες πανταχού παρόντες. Ξεκινάμε λοιπόν με το αμφιθέατρο. Εντυπωσιακό και σε σχετικά καλή κατάσταση.

Βγαίνοντας κατευθυνόμαστε στην εκκλησία της Εφέσου, άλλη μια από τις εκκλησίες της Αποκάλυψης.

Τριγυρνάμε στα χαλάσματα με την απογοήτευση εμφανή στα πρόσωπά μας. 

Αποφασίζω να κάνω την αρχή και ρωτάω "Πώς σας φάνηκε;"  "Ε, εντάξει. Καλά είναι δηλαδή, όχι ότι δεν είναι καλά...Αλλά...Ξέρω και εγώ;" "Εγώ το περίμενα καλύτερο" "Εγώ το περίμενα διαφορετικό" . Ακολουθούν διάφορα σχόλια, ώσπου κάποιος λέει το προφανές: "Εγώ είχα την εντύπωση ότι αυτό με τα αγάλματα που έχει πάνω το εισιτήριο θα είναι εδώ" (την είσοδο της Βιβλιοθήκης) 

"Ναι ναι και εγώ"  "Πάμε να ρωτήσουμε πού είναι!" Γυρνάμε λοιπόν στην είσοδο και ρωτάμε. Μας στέλνουν σε λάθος κατεύθυνση. Εκεί συναντάμε μερικούς εργάτες στη  ανασκαφή. 

Μας στέλνουν στη σωστή κατεύθυνση (η οποία τελικά περνάει μ έ σ α από το αμφιθέατρο) 

Τώρα μάλιστα! Βιβλιοθήκη, δεκάδες αγάλματα στοιχισμένα δεξιά και αριστερά του μονοπατιού, ένα δεύτερο μικρό αμφιθέατρο....

Μ'αυτά και μ'αυτά φτάνουμε στην άλλη πλευρά του αρχαιολογικού χώρου, όπου υπάρχει και έξοδος. Κάνουμε το λάθος να βγούμε από εκεί και συνειδητοποιούμε ότι τα dolmuş δεν φεύγουν από εκεί αλλά από την άλλη άκρη του αρχαιολογικού χώρου. Οι πάντα πρόθυμοι ταξιτζήδες μας ενημερώνουν ότι η τρίλεπτη διαδρομή θα μας κοστίσει 20 λίρες. Τι να κάνεις; Εδώ που φτάσαμε μπαίνουμε και γυρνάμε στο Selçuk. Μας αφήνει στο σταθμό των λεωφορείων από όπου μετά από μερικά λεπτά φεύγουμε για το χωριό Şirince.

Αμάσεια : Μεταξύ Στράβωνος και Ferhat

Η Αμάσεια είναι χτισμένη σε μια κοιλάδα στα βουνά της Μαύρης Θάλασσας, την οποία διασχίζει ο ποταμός Yeşilırmak ("πράσινο ποτάμι", Ίρις στα ελληνικά). Τριγυρισμένη από απότομα βράχια και ψηλά βουνά, η Αμάσεια είναι από τους λιγότερο γνωστούς τουριστικούς προορισμούς της Τουρκίας (βρήκα παρόλα αυτά σχόλια Ελλήνων στο βιβλίο επισκεπτών του αρχαιολογικού μουσείου) . Για να το θέσω καλύτερα: Δεν είναι το πρώτο μέρος που θα σου έρθει στο μυαλό αν πεις να κάνεις ένα ταξίδι στην Τουρκία. Απόδειξη το γεγονός ότι εμένα ήταν το τελευταίο μου ταξίδι στην Τουρκία για φέτος (θα επανέλθω σε αυτό σε άλλη ανάρτηση) . 

 Φτάνουμε με τραίνο από τη Σαμψούντα (για την οποία δεν σκέφτομαι να γράψω κάτι, μια ανάρτηση θα έπιανε 5 σειρές μαζί με τη φωτογραφία!). Ο σταθμός βρίσκεται στο σχετικά μοντέρνο κομμάτι της πόλης, με το που αποβιβαζόμαστε παίρνουμε μια μικρή δόση απογοήτευσης γιατί βλέπουμε μισογκρεμισμένα οθωμανικά αρχοντικά και δίπλα τους μεγάλες (και άσχημες ως είθισται) πολυκατοικίες: "Τι στο καλό; Αυτά είναι τα οθωμανικά σπίτια για τα οποία καμαρώνουν; Αυτά καταρρέουν"  Δεν  πτοούμαστε όμως, σακίδια στην πλάτη και ξεκινάμε να βρούμε την πανσιόν μας. 

Οι οδηγίες είναι ξεκάθαρες: "Ακολουθήστε το ποτάμι" . Το ακολουθούμε λοιπόν!

 Βρίσκουμε την πανσιόν, αφήνουμε τα πράγματά μας και ξεκινάμε να ανακαλύψουμε την πόλη. Πρώτη στάση : το εστιατόριο Αμάσεια (νηστικό αρκούδι δε χορεύει) . Καλό φαγητό, σχεδόν κανονικές τιμές, και τρώμε καθισμένοι σε ένα μπαλκόνι πάνω από το  ποτάμι. Συνεχίζουμε με το κύριο αξιοθέατο: Τους τάφους των βασιλιάδων του Πόντου, οι οποίοι βρίσκονται στα βράχια, στον ίδιο λόφο με το κάστρο. 

 Ανεβαίνουμε (με δυσκολία, πρέπει να σκαρφαλώσεις σε αρκετά σημεία και δεν έχουμε προετοιμαστεί ενδυματολογικά) αλλά εις μάτην: Οι είσοδοι των τάφων είναι κλεισμένες με κάγκελα, τα ευρήματα έχουν μεταφερθεί στο μουσείο και δεν έχεις τίποτα απολύτως να δεις. Από μέτρα ασφαλείας δε μιλάμε για μια καταστροφή εν αναμονή: Τα βράχια είναι λεία (άρα γλιστράνε), κάγκελα κατά μήκος του γκρεμού, προειδοποιητικές πινακίδες ούτε για αστείο, αλλά κατά την είσοδο υπάρχει ταμπέλα που διευκρινίζει πως όλοι οι επισκέπτες πρέπει να φοράνε προστατευτικό κράνος (σαν αυτά στις οικοδομές) . Εννοείται πως δεν δίνονται κράνη. Πολύ κακό για το τίποτα τέλος πάντων. Φεύγουμε και αρχίζουμε την βόλτα στην πόλη. 

Η Αμάσεια είναι γεμάτη με μεντρεσέδες και τζαμιά ιστορικής αξίας. Έχει επίσης ένα πολύ καλό αρχαιολογικό μουσείο, το νοσοκομείο-μουσείο (Darüşşifa) από την οθωμανική περίοδο στο οποίο μεγαλούργησε ο Şerafeddin Sabuncuoğlu καθώς και ένα λαογραφικό μουσείο (σε μεγάλο βαθμό σαν όλα τα άλλα) .  Είναι η γενέτειρα του Στράβωνα (του οποίου επίχρυσο άγαλμα έχει στηθεί στην όχθη του ποταμού) καθώς και του έρωτα μεταξύ του Φερχάτ και της Σιριν (στα τουρκικά αρχικά γνωστό ως Hüsrev ü Şirin, με το Hüsrev αργότερα να γίνεται Ferhad): Βαρετή ιστορία αγάπης που περνάει στην οθωμανική λογοτεχνία από τους Πέρσες γείτονες. Κάτι σαν τη Λαϊλά και το Ματζνουν (αν έχετε ακουστά, εγώ είχα την ατυχία να πέσω πάνω τους στο πανεπιστήμιο)

Επισκεπτόμαστε τα πάντα, με μοναδική εξαίρεση το κάστρο. Η ζέστη είναι πολλή, η ανάβαση διαρκεί περισσότερο από μία ώρα και τα ταξί θέλουν να βγάλουν το μισθό ενός μήνα από εμάς. Δεν πειράζει όμως, από ότι μας λένε οι ντόπιοι δεν πρόκειται και για υπερθέαμα. 

Στο μουσείο βλέπουμε πολλά άξια αναφοράς, θα σταθώ όμως στην πτέρυγα με τις μούμιες. Δεν είναι πολλές (και δεν ξέρω αν υπάρχουν και άλλες οι οποίες όμως δεν εκτίθενται), είναι όμως οι πρώτες που βλέπω και μου φαίνονται μια χαρά. Δείτε και μόνοι σας: 

 Σε γενικές γραμμές περνάμε καλά: Κάνουμε τη βραδινή μας βόλτα στο Δρόμο των Πριγκήπων, τρώμε καλό και στις περισσότερες περιπτώσεις φτηνό φαγητό, πίνουμε μπύρες και χαλαρώνουμε στην αυλή της πανσιόν. Στα αρνητικά μια γενικότερη αίσθηση ότι οι ντόπιοι μας βλέπουν σαν πορτοφόλια με πόδια. Όπως σε πολλά μέρη (όχι μόνο της  Τουρκίας) με ξαφνική τουριστική ανάπτυξη, ο επισκέπτης είναι εύκολο χρήμα (το ίδιο μου είπαν πολλοί φίλοι για το Şirince και τη Safranbolu : προσωπικά δεν κατάλαβα κάτι τέοιο δεν θα μου φαινόταν όμως παράξενο) .

Φεύγουμε με μια καλή συνολική εντύπωση. Η Αμάσεια είναι μια όμορφη πόλη με πολλά που μπορεί να δει κανείς (και υπέροχα μήλα, δεν είναι μύθος τελικά) και μικροπροβλήματα με τη συμπεριφορά των ντόπιων δεν μπορούν να μας χαλάσουν το ταξίδι (εφόσον παραμένουν μικρά) .

Σαν βγω απ'αυτή τη φυλακή... Updated!

Ξέρω ότι είχα υποσχεθεί να πάρω τα πράγματα με τη σειρά και να γράψω για τις διακοπές μου. Έχω αμελήσει τις αναρτήσεις για  Έφεσο και Çeşme αλλά μη νομίζετε ότι τις ξέχασα. Θα επανέλθω. Σήμερα όμως θα γράψω για τη φυλακή της Σινώπης, την οποία επισκέφτηκα στις διακοπές του Şeker Bayramı (μαζί με τη Σαμψούντα και την Αμάσεια, θα τα πούμε και αυτά) .

Η αλήθεια είναι πως εντυπωσιάζομαι εύκολα. Εκκλησίες, αρχαία αγάλματα, μαυσωλεία, πόλεις του 11ου αιώνα, μουσεία, όλα μου αρέσουν. Βάλε με σε τουριστικό χώρο και θα νομίζεις ότι κλείδωσες παιδάκι στο εργοστάσιο σοκολάτας του Τσάρλι. Η φυλακή της Σινώπης όμως ήταν τελείως διαφορετική εμπειρία. Ξέρεις τι θα πει να μπαίνεις στο "Κλουβί" που ήταν κάτι μεταξύ απομόνωσης και του κτηρίου της οδού Μπουμπουλίνας, όπου κανονικά πρέπει να καταπιείς τη γλώσσα σου από τη μυρωδιά του τρόμου, και να αρχίζεις τα "ααα, τσοκ γκιουζέλ, ΓΚΕΡΤΣΕΚΤΕΝ ΤΣΟΚ ΓΚΙΟΥΖΕΛ!!!!"  ;  Ειδικά όταν στο χώρο βρίσκονται και άλλοι, λιγότερο αναίσθητοι επισκέπτες. 

Να εξηγούμαι: Δεν θεωρώ τις φυλακές μέρη για πικ-νικ. Συνήθως είναι άσχημα, μουντά κτίρια.Αν μάλιστα έχουν και μια ιστορία που ξεπερνάει τα 40-50 χρόνια μιλάμε για όρθιες αποδείξεις εγκλημάτων. Γιατί οι φυλακές είναι και τώρα μέρη στα οποία δεν θέλεις να καταλήξεις, ρώτα όμως το Χικμέτ τι πέρασε εκεί γιατί ήταν κομμουνιστής. Μιλάμε για νεκρούς τους οποίους δεν έκλαιγε κανένας (ούτε καν η μάνα τους, αυτή τους έκλαιγε όταν μπαίνανε). 

Ίσως λοιπόν το "τσοκ γκιουζέλ" να μην ήταν η ιδανική έκφραση.  Το θέμα παραμένει: Η φυλακή της Σινώπης ήταν μια από τις καλύτερες επισκέψεις που έχω κάνει σε ιστορικά μνημέια. Καταρχήν δεν έχω δει ποτέ μοντέρνα φυλακή, πόσο μάλλον μια που είναι μεν ιστορική αλλά δεχόταν κρατουμένους μέχρι το '97 . Απίστευτη εμπειρία.

Το κλουβί, το οποίο υποτίθεται ότι ήταν απομεινάρι του παρελθόντος αλλά δεν θα απορούσα αν μου έλεγες πως κάποιος από την τελευταία παρτίδα κρατουμένων είχε περάσει μέρες και μήνες εκεί: Στο βάθος μπορείτε να δείτε βαριές, σκουριασμένες αλυσίδες, καρφωμένες στους τοίχους.

Χώρος στη γυναικεία πτέρυγα, όπου οι κρατούμενες έφτιαχναν διάφορα χειροποίητα προϊόντα τα οποία στη συνέχεια η φυλακή πουλούσε (δεν ξέρω αν οι κρατούμενες έπαιρναν κάποιο μέρος του ποσού αλλά αμφιβάλλω) 

 

Η σκάλα που οδηγεί στο χώρο επισκεπτών : μη φανταστείτε τίποτα φοβερό, ένα τμήμα του κτιρίου ήταν χωρισμένο στα 2 με τους κρατουμένους να έχουν πρόσβαση στα δωμάτια από τη μία πλευρά και τους επισκέπτες από την άλλη. Τους χώριζε τοίχος ενώ στο μικρό παραθυράκι επικοινωνίας υπήρχαν κάγκελα. Αν θέλετε τη γνώμη μου καλύτερα από την αμερικανιά με το πλέξι γκλας και το τηλέφωνο. 

Τώρα μιλάμε εμείς για υπερπληθυσμό φυλακών; Μετρήστε κρεβάτια, με δεδομένα τα εξής: 1) από το σημείο που έβγαλα τη φωτογραφία είχαστα αριστερά μου άλλη 1 κουκέτα, 2) Τη φωτογραφία την έβγαλα από την είσοδο, το δωμάτιο αποτελείται από το χώρο που βλέπετε συν τα 2 τετραγωνικά της κουκέτας δίπλα στην είσοδο.

Σημείωση: Δεν έχω συμπεριλάβει φωτογραφίες από την παιδική πτέρυγα και το κτίριο της διοίκησης. Θα ανανεώσω την ανάρτηση μέσα στην εβδομάδα.

UPDATE: Σας παραθέτω εδώ τις φωτογραφίες που σας είχα υποσχεθεί.

Έχουμε και λέμε λοιπόν: Ο χώρος επισκέψεων, στον οποίο αναφέρθηκα παραπάνω. Από αυτή την πλευρά έμπαιναν οι κρατούμενοι. Η άλλη, των συγγενών ήταν σε ελαφρώς καλύτερη κατάσταση.

 Όχημα μεταφοράς κρατουμένων. Το χάλι στο οποίο βρισκόταν δεν είναι τόσο ξεκάθαρο στη φωτογραφία, προτίμησα όμως μια όπου να φαίνεται ολόκληρο αυτό το διαμάντι των συγκοινωνιών.

Τέλος, το γραφείο του διευθυντή των φυλακών. Ούτε μικρό, ούτε ανήλιαγο, ούτε βρωμερό. Καμία έκπληξη.